Is Tata ten dode opgeschreven?

Nieuws

Datum: 27-1-2022

‘Zelfstandig Tata Steel Nederland gaat voor groen staal in een schone omgeving’. Deze tekst staat sinds 1 oktober 2021 op de site van Tata Steel IJmuiden. Tata Steel IJmuiden heeft volgens Tata Steel zelf 5 tot 6 GW aan windmolens nodig om de huidige productie met groene waterstof te realiseren. Dat zijn 500 windmolens van 12 MW. De investeringskosten voor deze windmolens, electrolysers en de infrastructuur naar de kust bedragen 28 miljard euro.

Hoewel Tata Steel IJmuiden niet direct zegt dat zij voor groene waterstof gaan denken de omwonenden dat dit wel zo is. Dit wordt ondersteund door de afwijzing door de directie van CCS (Carbon Capture Storage) waarmee duidelijk is dat de directie van Tata kennelijk de tussenstap van grijze waterstof wil overslaan.

Nou is groen staal in een schone omgeving natuurlijk prachtig en vooral goed voor de omwonenden en het klimaat, maar hoe haalbaar is dit allemaal? En de grote vraag is of het milieu er wel beter van wordt.

Zouden de 500 grote windmolens niet gebouwd worden dan heeft Tata Steel IJmuiden 26,3 miljard kWh (26,3 TWh) nodig om over te gaan op groene waterstof. Dat is precies evenveel als er in 2021 in heel Nederland aan wind- en zonnestroom, inclusief dat op alle particuliere daken, werd opgewekt.

Het gebruik van groene waterstof levert door verdringing naar fossiele opwekking een kleine 15 miljoen ton CO2 uitstoot op. Als alle groene stroom naar Tata Steel IJmuiden gaat kunnen huishoudens en bedrijven die die groene stroom nu krijgen nog uitsluitend terugvallen op fossiele opwekking. Zo ontstaat bijna 3 miljoen ton meer CO2 uitstoot dan de 12 miljoen ton die Tata Steel IJmuiden nu al uitstoot. De route via groene waterstof kan sowieso nog niet gevolgd worden omdat er simpelweg geen groene waterstof is.

Tata Steel IJmuiden heeft gekozen voor waterstof. Dat kan - nog tientallen jaren - alleen maar grotendeels grijze waterstof zijn, gemaakt uit aardgas. Onderstaand leg ik uit waarom. Tata Steel IJmuiden vermijdt evenwel het woord ‘grijze’ waterstof.

Met grijze waterstof zal, als alle productiemiddelen zijn omgebouwd, de uitstoot 4 miljoen ton CO2 gaan bedragen, een besparing van 8 miljoen ton CO2 uitstoot ten opzichte van de huidige situatie. En deze 8 miljoen ton is veel meer dan de besparing die Tata Steel IJmuiden in 2030 kan realiseren met deels groene waterstof.

Grijze waterstof voorkomt vooralsnog dat er 28 miljard meer moet worden geïnvesteerd resp. - subsidie - moet worden uitgegeven. Tata Steel IJmuiden zal dit zelf niet kunnen betalen. Ze hebben immers in hun hele bestaan geen belastbare winst gemaakt. En zonder winst is er geen mogelijkheid te reserveren voor toekomstige investeringen.

CCS is beter te vermijden. Er wordt 25% meer aardgas verbruikt en door lekverliezen wordt er per saldo met CCS een negatief milieuresultaat bereikt. De omwonenden zullen, als de milieuvergunningen blijven worden opgerekt, nog tientallen jaren in een vervuilde omgeving moeten leven. Dit ongeacht de keus voor grijze of groene waterstof.

Tata Steel IJmuiden kan daar beter eerlijk over communiceren.

Zal Tata Steel IJmuiden op de huidige locatie kunnen overleven?

Als er geen 28 miljard euro wordt gevonden om de volledige overgang naar groene waterstof te financieren, zal Tata Steel IJmuiden vrijwel zeker niet overleven. Tata Steel IJmuiden levert maar 0,3% van de totale staalproductie in de wereld. Die 0,3% zal moeiteloos elders extra geproduceerd kunnen worden.

Zou de overheid besluiten Tata Steel IJmuiden te willen behouden, dan zullen de benodigde bedragen al snel hoger zijn dan de huidige waarde van Tata Steel IJmuiden. Het kabinet wordt dan meerderheidsaandeelhouder en hiermee kan slechte huisvader Tata Steel India buitenspel gezet worden. De vraag of de overheid dit moet willen is een lastige. Als Tata Steel India de verduurzaming niet wil financieren en SSAB geen toekomst ziet voor Tata Steel IJmuiden, waarom zou Nederland dan dit ernstig vervuilende schip van bijleg willen behouden.

……………………………

Opmerking vooraf

In onderstaand verhaal schets ik enkele afgebakende eindsituaties. Daarop zijn vele variaties mogelijk en alles zal in delen tussen nu en tot na 2050 worden uitgevoerd. Ik realiseer me dat alle berekeningen niet tot twee cijfers achter de komma zullen kloppen.

Tata Steel IJmuiden zeer vervuilend

Tata Steel IJmuiden zeer vervuilend, slecht onderhouden, investeert niet

Tata Steel is de laatste tijd prominent in het nieuws naar aanleiding van een rapport van het RIVM dat Tata Steel IJmuiden kankerverwekkende stoffen uitstoot. Die uitstoot, onder meer in de vorm van grafiet regens, is een gevolg van het grootschalige gebruik van steenkolen om uit ijzererts staal te maken. De grafiet regens zijn volgens Tata Steel IJmuiden in 2019 verholpen. Naast andere de gezondheid bedreigende stoffen wordt er door Tata Steel IJmuiden jaarlijks 12 miljoen ton CO2 uitgestoten (bron Tata Steel IJmuiden). Daarmee is Tata Steel IJmuiden de grootste uitstoter van het broeikasgas CO2 in Nederland.Milieudefensie heeft vergaande eisen tot beperking van de uitstoot bij Tata Steel IJmuiden neergelegd. Mobilisation for the Environment (MOB) gaat Tata Steel IJmuiden juridisch aanpakken om de vergunningen aan te scherpen en bij niet voldoen aan die eisen sluiting af te dwingen. In een op 19-1-2022 door MOB uitgebracht persbericht staat te lezen:

Technologie van Tata zwaar verouderd

Van 2012 dateert de laatste grote investering in de reductie van uitstoot van stof, zware metalen en dioxinen en furanen. Er is in de afgelopen 20 jaar niet geïnvesteerd in reductie van zwavel en stikstofverbindingen: in 2000 totaal ruim 9.300.000 kg. In 2019 ook nog steeds ruim 9.300.000 kg.

Tata Steel past nergens op haar terrein rookgasontzwaveling of stikstofverwijdering toe. Dit is niet alleen in strijd met de Europese eisen tot toepassing van Best Beschikbare Technieken, maar laat ook zien dat er geen sprake is van grootschalig onderhoud, noch van renovatie, noch van een tijdige aanpassing aan de stand der techniek voor wat betreft de stikstof- en zwavelemissies van het bedrijf.

Tata voldoet evenmin aan de wettelijke eis tot minimalisatie van emissies van ZZS-stoffen c.q. kankerverwekkende stoffen hetgeen waarschijnlijk de oorzaak is van de door RIVM vastgestelde verhoogde kankerincidentie onder omwonenden. Een ander voorbeeld is het affakkelen van brandbare afgassen, in dit geval kooksovengas. Het affakkelen van dit soort gassen leidt tot onvolledige verbranding en daarmee tot de vorming van kankerverwekkende PAKs.

Ook het enorme aantal calamiteiten in de afgelopen jaren van meer dan 1000/jaar laat zien dat hier sprake is van een verouderd en onvoldoende onderhouden bedrijf. Het lijkt erop dat ‘calamiteiten’ bij Tata ‘normaal bedrijf’ zijn geworden.

Tata Steel IJmuiden vergeleken met andere staalproducenten

Gezien de bovengenoemde bevindingen van MOB en het RIVM is het duidelijk dat Tata Steel IJmuiden niet in het rijtje schoonste staalproducenten thuishoort. Waar alle Nederlandse zware industrie hun uitstoot van gevaarlijke en kankerverwekkende stoffen met gemiddeld 80 tot 90% hebben verminderd in de afgelopen 10 jaar blijft Tata Steel IJmuiden zeer achter.

Het later besproken DRI proces met waterstof is alleen op kleine schaal door SSAB in Zweden beproefd. Opschaling door SSAB zal pas in 2026 geschieden en het is dan ook nog niet zeker of dit schone proces op echt grote productieschaal de huidige productiewijze kan vervangen.

Als Tata Steel IJmuiden zou verdwijnen zal de productie van 7 miljoen ton hoogwaardig staal door andere fabrieken worden overgenomen. Dan zal de IJmond schoon worden en het wereldwijde milieu wordt er door verplaatsing naar landen met een schonere productie ook beter op.

lees artikel/document (opent nieuw scherm/tabblad)

Deel dit bericht

pageviews: 6928

tinyurl: link